نسبیت اخلاق از دیدگاه شهید مطهری‏

«نسبیت‏» و «اطلاق‏» - یا جاودانگی - اخلاق از مباحث معروف فلسفه اخلاق است وافراد مختلف با توجه به مبانی فکری و عقیدتی خویش درباره آن بحث کرده‏اند، و گروهی‏قایل به نسبیت و گروهی دیگر طرفدار اطلاق و جاودانگی و عده‏ای هم معتقد به راه‏سومی شده‏اند. این مقاله در صدد تدوین و تنظیم دیدگاه‏های شهید مطهری در این باره که به صورت‏پراکنده در آثار ایشان مطرح شده، برآمده است. هدف این نوشتار تنها ارایه گزارشی ازنظریات استاد در این زمینه است و نقد و بررسی آن‏ها به فرصتی دیگر واگذار می‏شود (1) .

ادامه مطلب ...

معیار و عیار آزادی در اندیشه نقّاد استاد مطهری

1. حقیقت آزادی چیست؟ آیا آزادی یک پدیده است، و به اصطلاح علمای قدیم یک امر وجودی است که اخیراً کشف شده است، مثل موجودات زنده یا غیر زنده یا در اجتماع رخ می‌دهد، و یا صرفاً یک امر عدمی است؟ عدم المانع است؟ و یا یک مفهوم انتزاعی است که از یک صفت خاص و استعداد خاص انتزاع می‌شود؟ «1» دیگر اینکه چرا آزادی لازم الاحترام است؟


اقسام بالا با این‌که «میان عدم و وجود در واقع فاصله نیست» منافات ندارد.

ادامه مطلب ...

نقش شهید مطهری در انقلاب

شهید مطهری، نقش مؤثری در پیروزی انقلاب داشت. از خاطرات اطرافیان ایشان و هم‌رزمان استاد می‌شود فهمید که چه تأثیر عمیقی در پیدایش انقلاب داشت. امام خمینی(ره) مردم را به سمت خدا و عمل به دستورات الهی دعوت می‌کردند، اما این یاران امام بودند که باعث شدند، خواسته‌های امام اجرا شود. آنها با تلاش فراوان، به مردم فهماندند که شاه نمی‌گذاره دستورات خداوند در جامعه اجرا شود. از وقتی امام(ره) مبارزات خودش را آغاز کرد، استاد مطهری با ایشان هم‌صدا و هماهنگ بود و مثل بقیه یاران امام در مبارزات شرکت کرد.

ادامه مطلب ...

جستاری در باب خداشناسی در آثار شهید مطهری

دراین مقاله، بخش قابل توجهی از دیدگاه های شهید مطهری در باب خداشناسی مورد توجه، تجزیه و تحلیل قرار گرفته است . موضوعاتی از قبیل، الف: حدود توانایی عقل در باب خداشناسی ؛ ادلة اثبات وجود خدا و ج: ادله اثبات یگانگی خدا، نوشتار با رویکرد تحلیلی و بررسی آثار شهید علامه مطهری، به موضوع خداشناسی پرداخته است، این مقال صرفا به توصیف، تبیین و تحلیل دیدگاه های علامه شهید نپرداخته، بلکه همراه آن، نقد و بررسی نیز صورت داده است . کلیدواژه ها: خداشناسی، اثبات وجود خدا، برهان نظم، برهان صدیقین، برهان تمانع .

ادامه مطلب ...

عدالت در نگاه استاد شهید مطهری

عدالت یکی از مفاهیم ارزشی، مهم و پرکاربرد است که می توان از زوایا، ابعاد و جوانب گوناگون آن را مورد بحث و بررسی قرار داد. در این رابطه می توان به عرصه هایی همچون سیاست، اقتصاد، فرهنگ، اندیشه و ... اشاره کرد. بدیهی است که پرداختن به تمامی این عرصه ها، در یک نوشتار نه شدنی است و نه مطلوب، به همین جهت سعی می شود بر یکی از ابعاد بحث تمرکز شود. موضوع نوشتار حاضر « عدالت در نگاه استاد شهید مطهری» است.
استاد مطهری به عنوان یک فیلسوف مسلمان، مفسر برجسته، نواندیش متعهد و اسلام شناس حوزوی، متناسب با نیازهای علمی زمانه و نظر به شبهات موجود در محیط های علمی، مطالب و فراورده های علمی خود را سمت و سویی خاص می داد. ایشان با نگاهی عقلانی و برآمده از فلسفه اسلامی، به تولید آموزه هایی در دفاع و صیانت از تفکرات اصیل اسلامی در برابر دیگر تفکرات الحادی و انحرافی می پرداخت. در واقع همین امر یعنی نگاه معطوب به شبهات جاری، یکی از رموز و وجوه جذابیت، طراوت، شادابی و ماندگاری مباحث و تفکرات ایشان است...

ادامه مطلب ...